Artikelen

Je weet zeker dat jouw boek het verdient om uitgegeven te worden. En dat doe jij het liefst bij een uitgever. Logisch, want een uitgever heeft verstand van het uitgeefproces. Maar hoe vind je nou een uitgever die past bij jou en je boek? Je wilt per slot van rekening niet dat je spijt krijgt van de keuze voor je uitgever. Met deze 7 tips help ik je op weg om de uitgever te vinden waar jij gelukkig van wordt.

1. Zorg ervoor dat de uitgever past bij jouw genre. Schrijf je kinderboeken en vind je een uitgever die kinderboeken niet of weinig uitgeeft, dan kun je beter verder kijken. Hetzelfde geldt natuurlijk voor andere genres. Een uitgever die veel boeken in hetzelfde genre uitgeeft als waarin jij schrijft, heeft expertise op dat gebied opgebouwd. De uitgever zal dus snel kunnen zeggen of jij in het fonds past, maar ook heeft de uitgever het juiste netwerk om jouw boek in de markt te zetten.

2. Misschien wat oppervlakkig, maar bekijk de boekomslagen van de uitgegeven boeken. Wanneer je hier niet gelukkig van wordt, is het slimmer om een andere uitgever te zoeken. De omslag van je boek is namelijk het eerste wat lezers zien en als jij er niet gelukkig van wordt, dan je lezers waarschijnlijk ook niet. Laten we eerlijk zijn, meestal schrijf je voor mensen die hetzelfde leuk vinden als jij.

3. Bekijk, als het mogelijk is, het binnenwerk van enkele uitgegeven boeken. Vind je de boeken mooi opgemaakt en lezen ze lekker? Wanneer je tot de ontdekking komt dat de uitgever de boeken niet opmaakt op een manier die jij prettig vindt lezen, geldt hetzelfde als bij de eerste twee tips: kijk verder.

4. Neus eens rond op de social media van de uitgeverij. Wordt daarop gecommuniceerd op een manier die bij jou past? De communicatie op social media is vaak een indicatie van hoe er überhaupt gecommuniceerd wordt door de uitgever.

5. Onderzoek wat je moet aanleveren om jouw manuscript uit te geven. In de meeste gevallen zal dit in elk geval een synopsis en een aantal hoofdstukken zijn. Uiteraard vergezeld door informatie over jou als schrijver. Kun je op de website van de uitgever niets vinden over wat ze vragen en weet je zeker dat ze manuscripten aannemen? Mail of bel ze dan om te vragen wat ze van je nodig hebben.

6. Word je door de uitgever uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek? Gefeliciteerd! Dat betekent dat zij iets zien in jouw manuscript. Plan dat gesprek en ga er vol goede moed naartoe. Spreek je verwachtingen uit en ontdek of jullie aan elkaars verwachtingen kunnen voldoen. Het is mogelijk dat je erachter komt dat jouw verwachtingen te hoog zijn. Evalueer of je deze naar beneden wilt bijstellen (onthoud dat uitgevers veel ervaring hebben) of dat deze uitgeverij niet bij jou past.

7. Besef dat een uitgever het erg druk heeft en geef hen ruim de tijd om te reageren. Heb je na een maand nog niets gehoord, waag er dan nog een mailtje of telefoontje aan.

Heb je hulp nodig bij het schrijven van een synopsis, of wil je je manuscript laten redigeren voordat je het aanbiedt bij een uitgever? Bekijk hier wat ik voor je kan betekenen!

Je ziet een schrijfwedstrijd voorbijkomen en kruipt enthousiast in de pen of achter het toetsenbord. Het thema van de wedstrijd spreekt je aan en de prijs is er een die je wel wilt winnen. Na enige tijd zwoegen is je inzending klaar en sta je op het punt om het te versturen. Maar weet je zeker dat jouw korte verhaal goed genoeg is om in aanmerking te komen voor de prijs? Nee, dat kun je niet weten. De enige die daar wat over te zeggen heeft, is de jury. Wel kun je er met deze zeven tips voor zorgen dat je verhaal niet meteen afgewezen wordt.

1. Voldoe aan de voorwaarden. Het lijkt haast overbodig om te zeggen, maar geloof me, er worden geregeld verhalen ingezonden die te weinig of te veel woorden hebben, die niets met het thema te maken hebben of die in de verkeerde taal zijn geschreven. En dan kan het verhaal nog zo goed zijn, het is bij voorbaat gediskwalificeerd.

2. Controleer je verhaal. Nog zo een die overbodig lijkt, maar het helaas niet is. Verhalen met spellingsfouten, ontbrekende zinnen en soms zelfs met de aanpassingen van een proeflezer er nog in worden ingezonden voor wedstrijden. Een jury zal dit niet in dank afnemen. Zij steken tijd in het lezen en beoordelen van de verhalen en wanneer een verhaal de schijn heeft dat het een haastklus was, zal deze snel worden afgekeurd. Natuurlijk is het vrijwel onmogelijk om geen enkele spel- of typefout in een verhaal te hebben en dat is meestal niet onoverkomelijk, maar doe in elk geval de spellingscontrole aan en lees het verhaal nog een paar keer na voordat je het instuurt.

3. Een kort verhaal heeft geen hoofdstukken, het is geen boek. Wanneer het woordenlimiet rond de 3.000 tot 5.000 woorden of minder ligt, heb je simpelweg te weinig woorden tot je beschikking om een hoofdstukindeling te maken. Tenminste, wanneer je voor volwassenen schrijft. Voor kinderen kan een verhaal van 3.000 woorden al een volwaardig boek zijn, afhankelijk van de leeftijd.

4. Gebruik zo min mogelijk perspectieven in een kort verhaal. Doordat je gebonden bent aan een woordenlimiet, is het beter om vanuit een of hooguit twee personages te schrijven. Gebruik je meer perspectieven, is de kans groot dat je verhaal verwarrend wordt om te lezen.

5. Zorg voor een intrigerende start. In een boek kun je het begin van je verhaal gebruiken om je setting te beschrijven, de lezer uitvoerig kennis te laten maken met je personages en je kunt de tijd nemen om je verhaal op te bouwen. Bij een kort verhaal moet de eerste zin al nieuwsgierig maken. Je hebt veel minder woorden om de lezer in je verhaal te trekken. En dat is wat je wilt, de aandacht van de lezer.

6. Zorg voor een sterk einde. Je verhaal kan nog zo goed en spannend geschreven zijn, als je einde een anticlimax is, wordt je verhaal om de verkeerde redenen onthouden. Het midden van het verhaal is veel vergevingsgezinder: als daar een minder sterk stuk in staat, kan het einde dit nog goedmaken. Na het einde is er niets meer om het goed te maken. Je verhaal is af. Probeer de jury met open mond te laten lezen, juist het einde. En onthoud: een goed einde is niet altijd een gelukkig einde.

7. Geef niet op! Ook al kom je niet ver in een schrijfwedstrijd, gooi je verhaal niet weg. Soms krijg je feedback van de jury, pas dit toe op je verhaal om je verhaal sterker te maken. Misschien doet je aangepaste verhaal het beter in een volgende wedstrijd. Meedoen met een wedstrijd is altijd een win, al eindig je onderaan. Je leert ervan en ontwikkelt je hierdoor als schrijver. Leg opbouwende kritiek niet naast je neer, pas de tips toe en ontdek je valkuilen, maar neem kritiek niet altijd met je mee. Laat het je niet uit het veld slaan. Schrijven doe je in de eerste instantie voor jezelf.  

Er komen geregeld leuke, mooie en uitdagende schrijfwedstrijden voorbij. De meeste van deze wedstrijden zijn te vinden op https://schrijvenonline.org/wedstrijden.

Wil je redactie op je verhaal voordat je het indient? Kijk wat ik voor je kan doen!

Tijdens het schrijven ontkomt je er niet aan om je personages met elkaar te laten praten. Voor de ene schrijver is dat het leukste om te doen, voor de andere is het de grootste uitdaging van het schrijven. Maar hoe je het ook wendt of keert, een verhaal waarin de personages nooit met elkaar spreken is meestal niet interessant om te lezen. De vraag is alleen: hoe schrijf je dialogen die natuurlijk overkomen? Een waarin de personages als vanzelf op elkaar lijken te reageren? Met deze zeven tips maak je alvast een goede start.

1. Gebruik de namen van je personages niet te vaak. Denk eens terug aan het laatste gesprek dat je hebt gehad. Hoe vaak noemde jij de naam van je gesprekspartner? Hoogstwaarschijnlijk is het antwoord: geen enkele keer. Of wellicht een enkele keer, maar niet elke zin die je zei bevatte de naam van je gesprekspartner.

2. Laat je personage niet te lang praten. Hoewel er in het dagelijkse leven vast mensen zijn die een half uur achter elkaar praten, is dat voor een lezer niet interessant. Geef je lezer ook inzicht in de luisteraar. Wanneer een personage een lang verhaal te vertellen heeft, wissel de gesproken tekst dan af met observaties die een luisteraar kan doen: De sprekende personage gaat steeds sneller praten, steeds langzamer of gebruikt zijn lichaam steeds meer tijdens het spreken. Misschien zwiept zijn haar wel heen en weer door de wilde bewegingen. Maak het dynamisch door niet alleen te vertellen wat er gezegd wordt, maar ook hóe het gezegd wordt.

3. Zorg ervoor dat je personages niet te veel vertellen, alleen omdat jij wil dat de lezer iets weet. Het is een valkuil om te veel exposure in een dialoog te stoppen. Pas vooral op met zinnen als: Zoals je weet …, Ik heb je toch al eens verteld over … Ook personages iets laten vertellen over een ander personage, terwijl de gesprekspartner dat andere personage niet kent, is over het algemeen geen goed idee.

4. Zet niet achter elke zin zegt hij of antwoordt zij. Tenzij je een kinderboek schrijft, is het niet nodig om bij elke gesproken zin aan te geven wie het zegt. Zeker niet wanneer er twee personen met elkaar in gesprek zijn. Wanneer je een dialoog op de juiste manier weergeeft, start elke spreker op een nieuwe regel. Dit maakt het voor je lezer al duidelijk wie wat zegt. Wil je toch duidelijkheid verschaffen, kies er dan ook eens voor om zegt hij te vervangen door vermoeid wrijft hij over zijn gezicht. De handeling van de spreker moet namelijk op dezelfde regel als zijn tekst komen te staan.

5. Laat personages op elkaar reageren. Tenzij je personage nogal narcistisch is ingesteld, is het logisch dat je personage eerst reageert op wat er gezegd is, voordat er over iets anders wordt gesproken.

6. Het dialoog moet iets toevoegen aan je verhaal. Een dialoog over het weer is niet interessant voor je lezer, tenzij er iets vreemds aan de hand is met het weer of om de (oppervlakkige) band te illustreren tussen je personages. Uiteraard kun je een ogenschijnlijk onbelangrijke dialoog interessant maken door er een andere lading aan te geven. Twee personages die elkaar niet vertrouwen en samen vastzitten in de lift kunnen heel goed een onbelangrijke dialoog voeren, maar doordat je de situatie en hun band inzet, wordt het een boeiend gesprek om te lezen.

7. Lees je dialoog hardop voor. Doe dit desnoods samen met iemand anders. Op deze manier kun je horen hoe je dialoog klinkt. Het maakt het echter. Zo ontdek je of je dialoog goed loopt of niet.